 | សណ្តែកសៀង I-ស្ថានភាពទូទៅ សណ្តែកសៀងជាប្រភេទដំណាំដែលមានអាយុចំណាស់ តាម បុរេប្រវត្តិបានឲ្យដឹងថា វាមានប្រភពនៅក្នុងតំបន់ខាងកើតនៃភូមិភាគ | |||||||||||||||||||||||||
ខាងជើងប្រទេសចិន ហើយត្រូវបានគេប្រើប្រាស់នៅតំបន់នោះក្រោយមកវាត្រូវបាន រីករាល ដាលដល់តំបន់អាស៊ីបាស៊ីហ្វិច និងទ្វិបអាមេរិក។ សណ្តែកសៀងប្រភេទនេះស្ថិតនៅក្នុងគ្រួសារ Legumino Sae ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ត្រថា Glycinemax Mer ឈ្មោះធម្មតា Soy bean ។ ផលិតផលសណ្តែកសៀង ត្រូវបានគេយកទៅកែច្នៃផលិតចេញជាម្ហូបអាហារ ព្រមទាំង ឱសថ។ល។ តាមការវិភាគរបស់វិទ្យាសា្ថនរបស់ដំណាំបន្លែ អាស៊ីនិង (AVRDC) និងវិទ្យា សា្ថនអន្តរជាតិស្តីពីដំណាំ Legum ICRISAT ឥណ្ឌាបានរកឃើញអត្ថប្រយោជន៍ ផ្នែកម្ហូប អាហារ ដែលមានសារធាតុចិញ្ចឹមក្នុងទំងន់ ១០០ក្រាមគ្រាប់ស្ងួតអាចបរិភោគបានដូចក្នុង តារាងខាងក្រោម : តារាងអាហាររូបត្ថម្ភក្នុងទំងន់ ១០០ ក្រាម បរិភោគបាន
II-បច្ចេកទេសដំាដុះ ១-ការជ្រើសរើសពូជ សណ្តែកសៀងជាដំណាំ ដែលអាចលូតលាស់បានស្ទើរគ្រប់រដូវនៅក្នុងតំបន់ដែលមាន អាកាសធាតុក្តៅ វាជាដំណាំមិនប្រកាន់រដូវ។ សណ្តែកសៀងមាន២ ក្រុមគឺក្រុមលូតលាស់ កំណត់និងក្រុមលូតលាស់មិនកំណត់។ -ពូជលូតលាស់កំណត់ៈ ភាគច្រើន អាយុកាលលូតលាស់ខ្លី បែកមែកមធ្យមកំពស់ ដើមពី៤៥-៧០ស.ម ថ្នំាងញឹកផ្លែនៅតាមថ្នាំងនៃដើមច្រើនជាងមែក ដើមរឹងមិនដួលទុំមិន ប្រះជ្រុះគ្រាប់។ -ពូជលូតលាស់មិនកំណត់: ភាគច្រើនជាពូជអាយុកាលវែងបែកមែកច្រើន ថ្នាំង រង្វើល ស្លឹកធំខ្លី ដើមខ្ពស់ លក្ខណៈជាវល្លិ ផ្លែច្រើននៅតាមមែកហើយរង្វើល។ ពូជសណ្តែក សៀងចែកចេញជា ៣ប្រភេទដូចជាពូជស្រាល ៦៥-៨៥ ថ្ងៃ ពូជកណ្តាលពី ៨៥-១២០ ថ្ងៃ និងពូជធ្ងន់១៥០ ថ្ងៃឡើងទៅ។ ការជ្រើសរើសពូជសណ្តែកសៀងសំរាប់ដំាដុះនៅប្រទេស កម្ពុជាយើងគឺជាប្រភេទពូជស្រាល និងកណ្តាលហើយមានលក្ខណៈសម្បត្តិដូចតទៅ: ធន់ ទ្រំាជំងឺសត្វល្អិត ដើមទាប លូតលាស់កំណត់ផ្លែច្រើននៅដើម ទុំមិនផ្ទុះមិនដួលដើម គ្រាប់ ធំថ្លោស ពេញនិយមលើទីផ្សារ ជាពិសេសគឺមានគ្រាប់ច្រើនក្នុងមួយកួរៗ ២-៣ គ្រាប់។ ជា ធម្មតាក្នុង១០០គ្រាប់មានទំងន់ ៥-៧០ ក្រាមប៉ុន្តែសមស្របក្នុងទីផ្សារគឺទំងន់ ២០-៣៥ក្រាម ក្នុង១០០គ្រាប់។ ក្នុងនោះដែរកាលណា១០០ គ្រាប់ទំងន់លើសពី៣០កា្រមគេចាប់បញ្ចូលទៅ ក្នុងគ្រាប់ធំ ។ ស្ថានីយក្បាលកោះបានរកឃើញពូជថ្មី ២គឺ DT ៨៤ និង AGS ៧៣ ដែរ។ ២-សក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុ សណ្តែកសៀងរឹតតែទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់វាត្រូវការសីតុណ្ហភាពសមស្របគឺចន្លោះ ពី ២២oc-៣០ oc និងសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ជាង ៣២ oc មធ្យមប្រចាំថ្ងៃធ្វើឲ្យការដាក់គ្រាប់មិន បានល្អ។ នៅប្រទេសកម្ពុជារដូវដែលសមស្របក្នុងការដំាដុះគឺអាស្រ័យទៅតាមតំបន់ដូចជា តំបន់ខ្ពង់រាប ភ្នំ គេច្រើនចាប់ផ្តើមដំានៅចុងខែកក្កដាឬដើមខែសីហារីឯតំបន់ទំនាប ទន្លេ មេគង្គ ច្រើនតែនៅរដូវរំហើយចាប់ពីខែតុលាវិច្ឆិកា។ ប៉ុន្តែមានវាលរាបមួយចំនួនគេដាំប្រភេទ ពូជស្រាលមុនពេលស្ទូង នៅក្នុងខែឧសភា។ ៣-ការជ្រើសរើស និងរៀបចំដី សណ្តែកសៀងមានកំរិតធន់ទ្រំាទៅនឹងដីអាស៊ីតជាងសណ្តែកបាយ ឬសណ្តែកឯទៀត កាលណាដីមាន កំរិត PH ចន្លោះ៥,៥-៦,0 ក្រោយពីការដំាសណ្តែកសៀងបាន ១-២រដូវ វា ធ្វើឲ្យ PH កាន់តែកើនឡើងបាន យ៉ាងឆាប់រហ័សចន្លោះពី ៦,0-៦,៥ហើយធ្វើឲ្យទិន្នផលកាន់ តែកើនឡើងជាលំដាប់ដែរ។ ដូចនេះដីដែលឆ្លើយតប ទៅនឹងដំណាំនេះភាគច្រើនគឺប្រភេទ ដីស្បាយខ្សាច់ ដីឥដ្ឋមធ្យម ឬ កីកាកសំណល់ភ្នំភ្លើង។ ប៉ុន្តែវាមិនលូតលាស់ល្អលើប្រភេទដីឥដ្ឋធ្ងន់ ព្រោះវាមានសភាពល្អិតខ្លាំងជ្រាបទឹកមិន រហ័សព្រោះគ្រាប់សណ្តែកមិនធន់ទ្រាំទៅនឹងសំណើមដីខ្ពស់នៅពេលដាំ ហើយមិនធ្វើឲ្យ គ្រាប់អាចដុះបានល្អពេល សំណើមដីមិនគ្រាប់គ្រាន់ សីតុណ្ហភាពដីប្រែប្រួលខ្លាំង។ ដី ដែលសំបូរដោយសារធាតុសរីរាង្គ ធ្វើឲ្យវាដុះលូតលាស់បានរហ័សសំបូរដោយកំពកឫស សារធាតុទាំងនោះមានអាសូត(N) ផូស្វ័រ(P) ប៉ូតាស្យូម(K) កាល់ស្យូម(Ca) ម៉ាញេស្យូម(Mg) ដែក (Fe) និងស្ព័ន់ធ័រ (S) មិនតែប៉ុណ្ណោះ ទិន្នផលសណ្តែកសផងកាន់តែកើនឡើង។ សណ្តែកសៀងអាចស្រូបយកជីជាតិពីដីបានខ្លាំងជាងសណ្តែកបាយ ព្រោះប្រព័ន្ធឫសអាច លូតលាស់ទៅក្នុងជំរៅដីជាង ១សម ប៉ុន្តែ ឫសដែលមានលទ្ធភាពបង្កើតកំពកឫសច្រើនគឺ ស្ថិតក្នុងស្រទាប់លើជំរៅ ១០-១៥ សម។ ដូចនេះដើម្បីឲ្យការដាំដុះទទួលបានលទ្ធផលល្អ ការរៀបចំដីវាជាផ្នែកមួយយ៉ាងសំខាន់ គឺភ្ជួររាស់ឲ្យបានជ្រៅ និងច្រើនលើកធ្វើឲ្យដីម៉ត់ រក្សា សំណើមបានល្អ បង្កឲ្យការដាំដុះរបស់គ្រាប់ស្មើគ្តាល្អ គ្រាប់សណ្តែកសៀងងាយរងឥទ្ធិពល របស់កំដៅ និងសំណើមក្រោយពីរយៈពេល ៥-៦ ថ្ងៃ ករណីដីផ្តល់សំណើមមិនគ្រប់គ្រាន់ ធ្វើឲ្យគ្រាប់ពូជដុះផ្សិតមិនអាចដុះពន្លកបាន។ ៤-ការដាំដុះ ការដាំសណ្តែកសៀងត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នជាងដំណាំសណ្តែកបាយដូចជាការ ពិនិត្យសំណើមដីជាមុន ហើយគ្រាប់ពូជត្រូវដាក់ហាលថ្ងៃឲ្យក្តៅមុនពេលយកទៅដាំ។ គេ អាចដាំដោយម៉ាស៊ីនទំនើបដោយប្រចន្លោះ ជួរ ៤០-៥០ សម ចន្លោះគុម្ព៣០សម ២-៣ស.ម តែនៅប្រទេសកម្ពុជាគេដាំតាម២របៀបគឺ : របៀបដាំជាជួរ: គឺដាំតាមបណ្តោយខ្សែបន្ទាត់ប្រើ ចន្លោះជួរ៤០-៥០ស.ម ចន្លោះគុម្ព ៣០-៤០ ស.ម ៣-៤ស.មគ្រាប់ក្នុង១គុម្ព តែពូជលូតលាស់មិនកំណត់ចន្លោះជួរ និងគុម្ព ៥០ស.ម X ៣០ ស.ម២-៣គ្រាប់ក្នុង១គុម្ព តែពូជលូតលាស់មិនកំនត់ចន្លោះ និងគុម្ព ៥០ ស.ម X ៤០ ស.ម ៣-៤ គ្រាប់ក្នុង១គុម្ព។ របៀបដាំលើករង: ទទឹងរង ១០០ស.ម កំពស់រង ២៥-៣០ ស.ម ដាំ ២ជួរក្នុងមួយរង ចន្លោះជួរ ៥០ ស.មចន្លោះកុម្ព ១៥-២០ ស.ម រក្សាទុក ១-២ ដើម ក្នុងមួយគុម្ព ការដាំតាម របៀបនេះងាយស្រោចស្រពដោយបញ្ចូលទឹកតាមចន្លោះជួរពេលជួបការរាំងស្ងួត ភាគច្រើន ទៅតំបន់ដែលមានប្រភពទឹក។ ដើម្បីដាំដុះលើផ្ទៃដី ១ហ.ត គេប្រើគ្រាប់ពូជជាមធ្យម ៦៥-៧០ គ.ក្រចំពោះគ្រាប់ដែលមានទំងន់ ២០-២៥ក្រាមក្នុង ១០០គ្រាប់។ ក្រោយពីដាំ ភ្លាមគេយកថ្នាំប្រឆាំងនឹងគ្រាប់ស្មៅឈ្មោះ Alachlor មកលាយទឹកបាញ់ឲ្យសព្វក្នុងចំការ កំរិត ៧០ CC ក្នុង ២០លីត្រទឹក។ ៥-ការស្រោចស្រព សណ្តែកសៀងជាដំណាំមួយត្រូវការទឹកជាមធ្យោម។ សេចក្តីត្រូវការទឹកចែកចេញជា ៣វគ្គៈ -វគ្គដំណុះ និងលូតលាស់ដើមស្លឹក វាត្រូវការសំណើមជាមធ្យមហើយថេរល្អបរិមាណ ទឹក ៥,៥-៦,០ ម.មក្នុង១ថ្ងៃសំណើមដីពី៦០-៦២% ។ -វគ្គចេញផ្កា និងដាក់គ្រាប់ជាវគ្គមួយដែលមិនអាចខ្វះបានកាលណាសំណើមមិនគ្រាប់ គ្រាន់ធ្វើឲ្យជ្រុះផ្កាការបង្កកំណើតយឺត ដាក់គ្រាប់មិនពេញ គ្រាប់ស្ពៀតច្រើន បរិមាណទឹក ៧,៦ម.ម ភាគរយសំណើមចន្លោះពី ៧០-៧៨% -វគ្គកួរចាស់ និងទុំ វគ្គនេះសេចក្តីត្រូវការទឹកកាន់តែថយចុះបន្តិចម្តងៗ នៅពេលដើម ស្លឹកផ្លែប្រែពណ៌ បៃតងខ្ជីទៅពណ៌ស្ករ ឬ ពន៌ដី (បៃតងប្រផេះ) ពេលនោះសណ្តែកសៀង លែងត្រូវការសំណើមដី។ ដូចនេះការស្រោចស្រព ត្រូវធ្វើឡើងក្នុងវគ្គដុះពន្លកលូតលាស់ដើម ស្លឹកនិងជាពិសេស វគ្គចេញផ្កា និង បង្កើតកួរក្នុងករណីជួបការរាំងស្ងួត។ ការបញ្ចូលទឹកតាមចន្លោះជួរធ្វើឡើង ១-២លើកក្នុងមួយសប្តាហ៍ទៅតាមប្រភេទដី និងអាកាសធាតុ។ ៦-ការជ្រំជ្រួយដី ប្រយើជន៍នៃការជ្រំជ្រួយដីគឺធ្វើឲ្យស្មៅបន្ថយការលូតលាស់ បំបាត់ជម្រកជម្ងឺសត្វល្អិត និងការប្រកួតប្រជែង។ ធ្វើឲ្យដីធូរបង្កឲ្យដីមានសំណើមល្អ សម្រួលដល់ការដុះលូតលាស់ នៃប្រព័ន្ធឫសជញ្ជក់និងការបង្កើតកំពកឫស ព្រោះកំពកឫសសណ្តែកសៀងច្រើនផ្ទុកដោយ បាក់តេរីមានប្រយើជន៍ របៀបជ្រំជ្រួយដី គឺត្រូវជ្រំឲ្យផុសស្រទាប់លើហើយកកាយប្រមូល ដីពូនគល់សណ្តែកក្រោយពីដាំបានពី១៥-២០ ថ្ងៃ។ គេអាចធ្វើឡើងដោយសម្ភារៈខុសៗគ្នា ដូចជាម៉ាស៊ីនពូនគល់ ចបជំរះ ទៅតាមលទ្ធភាពដែលអាចធ្វើបាន ៧-ការដាក់ជី ដើម្បីផលិតគ្រាប់ស្ងួតទំងន់ ១០០០គ.ក្រ សណ្តែកសៀងត្រូវស្រូបយកសារធាតុសំខាន់ ៗពីដីមានៈ -សារធាតុអាសូត(N) ចំនួន ៨០គ.ក្រ ប៉ុន្តែក្នុងចំនួន ៨០គ.ក្រ នេះផ្តល់ដោយការស្រូប យកពីបរិយាកាស តាមបាក់តេរី Rhyzobium ចំនួន៥០% និងផ្តល់ដោយដី ៥០%។ -សារធាតុផូស្វ័រ (P) ស្រូបយកពីដីផ្ទាល់មានបរិមាណពី ៨០-៩០គ.ក្រ។ -សារធាតុប៉ូតាស្យួម (K)ស្រូបយកពីដីផ្ទាល់មានបរិមាណពី៧៥-៨៥គ.ក្រ។ ដូចនេះការប្រើប្រាសជីអាស្រ័យទៅតាមប្រភេទដី និងពូជ តំបន់តាមមាត់ទន្លេ គេប្រើ ជី១៥-១៥-១៥ ចំនួនពី២០០-២៥០ គ.ក្រ បានមុនពេលដាំហើយរាស់លុបលផ្ទៃដី ១ហត។ ដីវាលទំនាបមួយចំនួន គេបាចជី១៥-១៥-១៥ ចំនួន ១៥០ គ.ក្រ មុនពេលដាំនិងពេលចេញ ផ្កា បន្ថែមជីអ៊ុយរ៉េ ៧០គ.ក្រ លើផ្ទៃដី១ហត។ III-អំពីជំងឺ និងសត្វល្អិត ១-អំពីជំងឺ និងវិធានការការពារ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅក្នុងតំបន់ជាច្រើននៃទ្វីបអាស៊ីនិង អាហ្រ្វិក តែងតែរងការបំផ្លាញ ដោយជំងឺសំខាន់ៗ ៣យ៉ាងគឺ : -ជំងឺច្រេះស្លឹក បណ្តាលមកពីមេរោគ Cercospora spp ជំងឺនេះកើតនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌ ក្តៅសើម ជាពិសេសនៅរដូវផ្លៀង ក្រោយពីសណ្តែកសៀងមានអាយុ៤៥ថ្ងៃលើងទៅដំបូង សង្កេតឃើញមានចំណុចពណ៌ត្នោតតូចៗ លើផ្ទៃស្លឹក បន្ទាប់មកចំណុចនោះកើតតកាន់តែ ច្រើនលើងៗ ហើយរីករាលដាលពេញផ្ទៃស្លឹក បន្ទាប់មកវាប្រែពណ៌ទៅជាពណ៌ច្រេះហើ ស្ងួតព្រមទាំងជ្រុះ ពេលសណ្តែកកំពុងបង្កបង្កើតកួរ ឬដាក់ទឹកដោះធ្វើ ឲ្យសណ្តែកទុំមុន អាយុបាត់បង់ទិន្នផលយ៉ាងច្រើន។ -ជំងឺផ្សិតម្សៅលើ ដើម ផ្លែ បណ្តាលមកពីមេរោគ ២យ៉ាង Erysiphe Cichoracearum និង Sphoerotheca fuliginea ។ លក្ខខណ្ឌកកើតច្រើននៅរដូវត្រជាក់ស្ងួតដំបូងលេចចេញ នូវចំណុចម្សៅគ្រាប់ៗលើស្លឹក ក្រោយមកចំណុចនេះកាន់តែច្រើនឡើងពេញលើផ្ទៃស្លឹក ហើយម្សៅកាន់តែក្រាស់ បន្ទាប់មកហុយពេញចំការពេលមានខ្យល់បក់។ រយៈពេល១ អាទិត្យស្លឹកសណ្តែកប្រែទៅជាពណ៌ត្នោតហើយស្ងួត ជ្រុះធ្វើឲ្យបាត់បងទិន្នផលយ៉ាងខ្លាំង។ -ជំងឺវីរុស ឬសណ្តែកបួស វិរុស វាបណ្តាលមកពីមេរោគក្រុម Mosaie ។ មេរោគនេះមាន លទ្ធភាពជាប់មកជាមយយគ្រាប់ពូជពីមេបា បន្ទាប់មកសត្វល្អិតជាភ្នាក់ងារធ្វើការចម្លងពី ដើមមួយទៅដើមមួយបានយ៉ាងរហ័សដូចជាំ Thrip opper ឬ Aphid ។ ជំងឺនេះអាចកើតលើ ស្លឹកធ្វើឲ្យស្លឹកសណ្តែក ពណ៌ លឿងនិងកើតលើកួរធ្វើឲ្យកួរសណ្តែកមិនដាក់គ្រាប់ជំងឺប្រភទ នេះអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទិន្នផលសណ្តែកយ៉ាងខ្លាំងជាងជំងឺឯទៀត។ វិធានការការពារ និងកំចាត់ គឺជ្រើសរើសរដូវ ប្តូរមុខដំណាំ បំបាត់ជំរក (Host Range) កាឲ្យមានចន្លោះជួរនិងគុម្ពត្រឹមត្រូវ ជ្រើសរើសពូជធន់ ករណីជំងឺផ្សិត គេយកគ្រាប់ពូជមក លាយនឹងថ្នាំផ្សិតមុនពេលដាំ និងលាយទឹកបាញ់ ៥-៧ថ្ងៃម្តពេលពិនិត្យឃើញរោគសញ្ញា លេចឡើងដូចជាថ្នាំ Mancozeb. Orthocid. Zineb កំរិត២,៥គ.ក្រក្នុងមួយហត។ ចំពោះជំងឺ បួសត្រូវដកដើមដែលរបួសនោះយកមកដុតចោល ហើយបាញ់ថំា្នកំចាត់សត្វល្អិតជាភ្នាក់ ងារចម្លងឲ្យទាន់ពេលវេលា។ ២-អំពីសត្វល្អិតសំខាន់ៗ និងវិធានការការពារ មានសត្វល្អិតចង្រៃជាច្រើនប្រភេទដែលបំផ្លាញសណ្តែកទាំងស្លឹក ដើម ផ្កា ផ្លែនិងគ្រាប់។ -ដង្កូវហ្វូង Armyworm Spodoptera spp -លំដាប់ Lepidoptera , គ្រួសារ Noctuide មេអំបៅពងដាក់លើផ្ទៃស្លឹកមានស្បៃពណ៌ទឹក ប្រាក់គ្របការពារពង មេអំបៅមួយអាចពងពី២៥-៥០០ពង រយៈពេល៣ថ្ងៃវានឹងញាស់ហើយ ចាប់ផ្តើមស៊ីបំផ្លាញ ។ វគ្គជាដង្កូវមាន ២០-៤៦ថ្ងៃហើយដឹកឌឿ ៨-១១ ថ្ងៃ សរុបវដ្តជីវិត មាន៣០-៦០ថ្ងៃ ដង្កូវប្រភេទនេះស៊ីស្លឹក ផ្កាកួរខ្ចីៗ មានលក្ខណៈជាហ្វូង។ -ដង្កូវកាត់ដើម Black cutworm Agrotis ipsilon លំដាប់ Lepidotera គ្រួសារ Noctuidae មេអំបៅពងដាក់លើស្មៅ ឬស្លឹកដំណាំ រយៈពេល ២ថ្ងៃទៅ២អាទិត្យ ទើបញាស់អាស្រ័យ ដោយលក្ខខណ្ឌធាតុអាកាស និងចំណីអាហារ។ដង្កូវអាចបន្សំាខ្លួនបាន ២អាទិត្យ ទៅ ៥ខែ ដឹកឌឿបន្សំាជីវិតនៅក្នុងដីរយៈពេលពី១-៨ អាទិត្យ។វាបំផ្លាញដោយកាត់ដើមសណ្តែកក្នុង វគ្គដុះពន្ល និងលូតលាស់ដំបូង។ -ដង្កូវស៊ីរូងកួរ Bean podbore Marucatestulalis លំដាប់ Lepidoptera គ្រួសារ Pyralide មេអំបៅពងដាក់លើស្នែងផ្កា ឬស្លឹកក្បែរទងផ្កា ពេលខ្លះរាយប៉ាយពេលខ្លះផ្តុំគ្នា។ ក្រោយ ពីពងរយៈពេល២-៤ថ្ងៃវា និងញាស់ក្រោយពីញាស់ហើយវាចោះស៊ីផ្កា ឬួរសណ្តែកខ្ចីៗមាន រយៈពេល ១០ថ្ងៃក្រោយពីបញ្ចប់វគ្គជាដង្កូវវាក្លាយទៅជាដឹកឌឿនៅក្នុងកួរ ឬរមូរ ស្លឹកចំនួន ៦ថ្ងៃ ក្រោយមកវាញាស់ទៅជាមេអំបៅវិញ។ វដ្តជីវិតសរុបរបសប់វាមាន ១៨-២០ថ្ងៃ។ លក្ខខណ្ឌដែលធ្វើឲ្យវាកើត និងបំផ្លាញជាលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរគឺនៅរដូវក្តៅ ចាប់ពីខែកុម្ភៈដល់ ខែមិថុនាប្រទេសកម្ពុជា។ -ស្រឹងខ្លួនវែង ឬស្រឹងពណ៌ត្នោត លំដាប់ Hemiptera គ្រួសារ Coredae។ មេចំណាស់ របស់ស្រឹងពងដាក់លើដើម ស្លឹក ទងផ្កាឬលើកួរមានលក្ខណៈរាយៗក្រោយពីពងរយៈពេល ៥-៧ថ្ងៃវានឹងញាសហើយចោមជញ្ជួកកួរសណ្តែករយៈពេលៗអាទិត្យ វាបានសកចូលទៅ ដំនាក់កាលទី២ លក្ខណៈបំផ្លាញដដែល ប៉ុន្តែមិនផ្តុំគ្នារយៈពេល១អាទិត្យ វាក៏បានសកចូល ទៅមេចំណាស់ដំណាក់កាលទី៣ ។ រយៈពេលនៃមេចំណាស់មានរហូតដល់ ៣-៤ខែ ការ បំផ្លាញរបស់វាគឺធ្វើឲ្យគ្រាប់សណ្តែកសៀង ករណីផលិតពូជធ្វើឲ្យគ្រាប់ពូជដុះខ្សោយនៅ ជំនាន់បន្ទាប់។ -ស្រឹកបៃតង ឬ ស្រឹងខ្លួនខ្លី លំដាប់ Hemiptera គ្រួសារ Pentatomidae ។ មេស្រឹងតែង ពងដាក់លើដើម ស្លឹក លក្ខណៈតំរៀបជួរផ្តុំគ្នា រយពេល២-៣ថ្ងៃវាញាស់ ក្រោយពីញាស់ ហើយវាបន្តសកចំនួន៥ដំណាក់កាលក្នុងរយៈពេល១៥-៣៣ ថ្ងៃ។ -ចៃបៃតង -លំដាប់ Homopter -គ្រួសារ Aphididae មេរបស់ចៃបង្កើតហ្វូងចៃបានយ៉ាងច្រើក្នុង ១ឆ្នាំៗនៅតំបន់អាកាស ធាតុក្តៅ។មេមួយឲ្យកំណើតកូនចៃងបានជាមធ្យមក្នុង១ថ្ងៃគឺ ១៥កូនចៃ ។ សរុបអាយុកាល របស់វាគឺបាន២ខែ។ ទាំងកូនញាស់និងមេចំណាស់អាចបំផ្លាញដំណាំដោយជញ្ជក់ជា ក្រុមៗ។ ក្រោយពីបំផ្លាញ ធ្វើឲ្យដំណាំទទួលរងនូវប្រភេទជំងឺវីរុស គេអាចដឹងអំពីវត្តមាន ចៃនៅក្នុងចំការដំណាំដោយសារក្រុមស្រមោច ដែលទៅចោមជញ្ចក់យកទឹកដមសំណល់ ពីចៃ។ -មម៉ង់ជញ្ជក់សណ្តែក លំដាប់ Thysanoptera គ្រសារ Thripidae ទ្រីពប្រភេទនេះខុស ពីទ្រីពពង បញ្ចូលទៅក្នុងជាលិកានៃស្លឹកសណ្តែក បន្ទាប់មកញាស់មកវាចាក់នឹង មាត់ ហើយជញ្ចក់ជាពិសេសស្លឹកខ្ចីៗនឹងផ្កាសណ្តែកធ្វើឲ្យស្លឹកសណ្តែក ក្រោយមកបន្តសក ចំនួន៤ លើកទៅជាមមាចវដ្តជីវិតសរុបមាន១១-១៧ថ្ងៃ វាជាភ្នាក់ងារចម្លងវីរុសបានច្រើន ប្រភេទ។ -ខ្មតស៊ីគ្រាប់ពូជ Bruchid Callosobruchus chinensis លំដាប់ Coleoptera គ្រសារ Bruchidae ។ មេខ្មួតញីពងដាក់លើកួរសណ្តែកទុំដោយបញ្ចូលពងទៅក្នុងគ្រាប់ សណ្តែក ឬពងដាក់គ្រាប់សណ្តែក ក្រោយពេល ប្រមូលផល។ វដ្តជីវិតមានរយៈពេល ១ខែ រតិចជាង ប៉ុន្តែវាអាចបន្តជំនាន់របស់វាបានច្រើនដង់ក្នុងមួយឆ្នាំ។ វិធានការការពារ និងកំចាត់ ដើម្បីការពារ និងកំចាត់សត្វល្អិត គេអនុវត្តបានច្រើនវិធីសាស្ត្រដូចជា ការជ្រើសរើស រដូវ រៀបចំដីឲ្យបានល្អដាំតាមបច្ចេកទេស (គុម្ព-ជួរ) កំចាត់ស្មៅជ្រើសរើសពូជធន់ទ្រាំ។ IV-ការប្រមូលផល ការប្រមូលផលសម្រាប់ទុកពូជ និងផលិតកម្មមានការខុសគ្នាគឺៈ នៅក្នុងចំការទាំងមូល គេត្រូវកំណត់ផ្ទៃដីជាក់លាក់មួយសម្រាប់ច្រូតធ្វើពូជដូចនេះ ពេលសណ្តែកចេញផ្កា គប្បីធ្វើការជម្រើសតាមលំដាប់លំដោយដូចជាៈ ដកចោលដើមកើត ជម្ងឺ ដើមដែលមានលក្ខណៈខុសគេពណ៌របស់ផ្កា កម្ពស់ដើមទម្រង់ស្លឹក ពណ៌ដើមស្លឹក កាលណាលេចចេញនូវភាពប្លែកត្រូវដកចោល។ ក្នុងដំណាក់កាលទុំនៃកួរ ជម្រើសម្តង ទៀតពេលអាយុកាលទុំស្មើគ្នា ពណ៌កួរទុំ ទម្រង់គ្រាប់ពណ៌ស្លឹកដើមខុសប្រភេទត្រូវដក ចោល បន្ទាប់មកច្រូតយកដើមមកហាលថ្ងៃឲ្យស្ងួត(មិនត្រូវពន្យារពេលក្នុងការសម្រិត សម្រាំងគ្រាប់ពូជឡើយ) វាយថ្នមៗបំបែកសំបក សំអាតគ្រាប់ព្រមទាំងបន្តការហាលរយៈ ពេល ២-៣ថ្ងៃ និងជម្រើសយកគ្រាប់សុទ្ធម្តងទៀតកឺយកគ្រាប់មានលក្ខណៈឯកសណ្ឋាន ទើបដាក់បាន។ ២-របៀបប្រមូលផលលក្ខណៈផលិតកម្ម នៅពេលសណ្តែកទុំ ៨៥% ត្រូវច្រូតដើមសណ្តែកមកដាក់ហាលថ្ងៃឲ្យស្ងួតរយៈពេល ២-៣ ថ្ងៃ បន្ទាប់មកវាយសម្រាំងយកគ្រាប់ ព្រមទាំងសំអាតដោយជ្រើសយកចេញនូវគ្រាប់ ស្អុយ ឬដង្កូវស៊ីហើយបន្តការហាលរយៈពេល១ថ្ងៃបន្តទៀត ដើម្បីឲ្យសំណើមគ្រាប់ស្ថិតក្នុង កម្រិតស្តង់ដាជាក់លាក់ ១៤-១៥% ទើបទុកបាន ។ អាយុកាលនៃការប្រមូលផលទៅតាម ប្រភេទពូជ ពូជស្រាលជាមធ្យម៧០ថ្ងៃ ពូជកណ្តាល ៨៥-៩០ ថ្ងៃនិងពូជធ្ងន់ ១១០-១២០ថ្ងៃ ក្រោយដាំ។ ជាទូទៅទិន្នផលសណ្តែកសៀងក្នុងទ្វីអាស៊ី ជាពិសេសអាស៊ីខាងកើតទិន្នផល មធ្យម១០៧៣គ.ក្រ/១ហត។ ចំពោះពូជថ្មីដែលទើបជម្រើសបានដូចជា DT ៨៤ និង AGS ៧៣ ទទួលទិន្នផលមធ្យម ១៤៥០ គក្រ/ហត។
| ||||||||||||||||||||||||||
|
អស់លោកអ្នក ដែលកំពុងទស្សនាគេហទំព័រនេះជាទីគោរព:
|
1 comments:
Good history for Soy bean
Post a Comment